Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ Blockchain đang dẫn đến một hệ sinh thái đa chuỗi (multi-chain) rất phức tạp. Với sư cân bằng xung quanh tính bảo mật, sự phi tập trung, khả năng mở, chi phí (phí giao dịch), … Thật khó có thể tưởng tượng được rằng chỉ cần một trong những blockchain đơn lẻ có thể đáp ứng được tất cả các nhu cầu tương tác của chúng ta. Chừng nào nhiều chains còn tồn tại, thì nhu cầu của dòng giá trị dịch chuyển giữa chúng sẽ vẫn còn.
Vấn đề của các blockchain hiện nay là chúng được thiết kế thành những môi trường đóng. Chính sự tách biệt này tạo ra những rào cản lớn cho người dùng sử dụng và trải nghiệm những lợi ích của những chains khác. Nếu chúng ta muốn thấy mass adoption của công nghệ Web3 sáng tạo và hệ thống tài chính toàn cầu mở, thì chúng ta cần phải giải quyết sự thiếu hụt về khả năng tương tác giữa các blockchains với nhau.
Một số đề xuất và dự án có nhấn mạnh khả năng tương tác, tuy nhiên phần lớn các hệ thống tương tác chỉ sử dụng cho những blockchains riêng biệt. Hơn nữa chúng chứa những giao thức đã được chuẩn hóa mà những blockchains khác phải sử dụng đến những cầu nối phức tạp, bị hạn chế và thiếu an toàn.
ZetaChain đề xuất một public blockchain mới trên đó các ứng dụng cross-chain phi tập trung có thể được xây dựng một cách dễ dàng. ZetaChain sẽ hỗ trợ các giao dịch cross-chain thực, chuyển tin nhắn, và những hợp đồng thông minh (smart contract) cross-chain có thể giữ và trực tiếp điều chỉnh tài sản trên những chuỗi bên ngoài.
Phần này nhằm mục đích làm nổi bật bối cảnh những giải pháp cho khả năng tương tác và cách ZetaChain được định vị để trở thành blockchain đầu tiên tích hợp sẵn khả năng tương tác với tất cả các chains và layers khác.
Một vài chiến lược cross-chain được sử dụng để nâng cao khả năng tương tác (side-chains, relays, lược đồ công chứng (notary schemes), hợp đồng thông minh khóa thời gian băm và blockchain of blockchains), nhưng vấn đề về sự ngăn cách giữa các nền tảng vẫn tồn tại. Về cơ bản các blockchain là những hệ thống đóng, điều này gây khó khăn cho việc đưa thông tin bên ngoài tin cậy vào nếu như không có một bên thứ ba (Oracle) đáng tin để cung cấp những thông tin đó ví dụ như những sàn giao dịch tập trung. Cho đến nay, chưa có một hệ thống mở, công khai, phi tập trung nào hỗ trợ thực hiện các giao dịch nguyên tử (Atomic transaction) liên quan đến nhiều chainsi khác nhau.
Chúng ta cùng nhau xem xét những chiến lược cross-chain chính sau.Đầu tiên, giải pháp side-chains/relays cung cấp các cầu nối chủ yếu cho phép các tài sản lưu động từ chain này sang chain khác. Thay vì phụ thuộc vào một bên trung gian đã được tin tưởng, chuỗi B sử dụng một chuỗi phụ A sử dụng hợp đồng thông minh để xác thực những sự kiện diễn ra trên chuỗi A mà không phải đặt niềm tin vào ai. Ví dụ cho giải pháp relay thì có BTCRelay trên mạng lưới Ethereum và cầu Rainbow bridge của Ethereum trên mạng lưới blockchain NEAR.
Giải pháp thứ hai, lược đồ công chứng (notary schemes) là cơ chế trong đó một hoặc một tập hợp nhiều đối tượng tin cậy được giao nhiệm vụ yêu cầu việc công chứng đó, chẳng hạn như việc sự kiện X đã diễn ra trên blockchain A. Trong khi các sàn giao dịch tập trung là một ví dụ rất rõ ràng, thì cơ chế lược đồ công chứng này cũng có thể là phi tập trung chẳng hạn như dự án Interledger và THORChain.
Giải pháp thứ ba, hợp đồng khóa thời gian băm (HTLC) là cấu trúc của hợp đồng thông minh tạo điều kiện hoán đổi nguyên tử (atomic swap) không cần sự tin cậy bổ xung nào khác ngoài sự tham gia của hai chuỗi. Ví dụ cho HTLC thì có cầu XClaim BTC/Ethereum hoặc cầu BTC/Pokadot và mạng lưới Lightning Network trên Bitcoin.
Giải pháp thứ tư, blockchains of blockchains (BoB) là một framewok cung cấp các lớp dữ liệu, mạng lưới, cơ chế đồng thuận, khuyến khích và hợp đồng để xây dựng các blockchain khác dành riêng cho ứng dụng có thể hoạt động tương thích với nhau. Lưu ý là hiện tại BoB chưa trực tiếp giải quyết các vấn đề của khả năng tương tác giữa các blockchains. Ví dụ để kết nối với những chain kế thừa, một vài loại bridge hoặc cơ chế đã được mô tả ở trên vẫn phải được sử dụng. Ví dụ quan trọng cho giải pháp BoB là mạng lưới Pokadot và Cosmos.
Mỗi giải pháp này đều có những điểm mạnh và điểm yếu về khía cạnh độ phức tạp của kỹ thuật, điều kiện của sự tin tưởng, mức độ của khả năng tương tác và những trường hợp sử dụng cụ thể. Cuộc thảo luận của chúng ta ở đây là ngắn gọn và chưa đầy đủ, nhưng chúng ta vẫn có thể phân loại dựa vào những đặc tính của những chiến lược này; Xem bảng 1 để so sánh.
Trong phần này, chúng ta đề cập đến một vài dự án, ý tưởng và xu hướng gần đây để có cái nhìn bao quát về khả năng tương tác giữa các blockchains và cung cấp thêm ngữ cảnh cho ZetaChain.
Một khối cơ bản được xây dựng sẵn của bất kỳ sự tương tác cross-chain đều có khả năng giao tiếp và xác nhận với chain B rằng một giao dịch nào đó đã xảy ra trên chain A.